Huisstofmijten zijn microscopisch kleine beestjes die zich voeden met huidschilfers van mens en dier. Ze zijn met het blote oog niet zichtbaar, maar komen vrijwel overal in huis voor. Met name in stoffen zoals tapijten, gordijnen, gestoffeerd meubilair en vooral in onze matrassen en beddengoed voelen ze zich thuis. Hoewel huisstofmijten op zich niet schadelijk zijn, kunnen hun uitwerpselen allergische reacties veroorzaken, zoals niezen, jeukende ogen, verstopte neus of astma-achtige klachten. Gelukkig kun je met de juiste maatregelen de hoeveelheid huisstofmijt sterk verminderen.
Kenmerken en leefomgeving van huisstofmijt
- Vochtige en warme plekken: Huisstofmijten houden van warme, licht-vochtige omstandigheden. Een relatieve luchtvochtigheid van 50–80% en temperaturen rond 20–25 °C zijn ideaal voor ze.
- Verspreid door het hele huis: Ze leven vooral in matrassen, kussens, dekbedden, tapijten en stoffen meubels, omdat daar dode huidcellen van mensen en huisdieren terechtkomen.
- Niet zichtbaar voor het blote oog: Hoewel ze niet te zien zijn, kunnen ze met miljoenen in één matras of tapijt voorkomen.
Door deze leefomstandigheden in het oog te houden, kun je gericht maatregelen nemen om huisstofmijten te bestrijden.
Natuurlijke en praktische methoden tegen huisstofmijt
1. Zorg voor lagere luchtvochtigheid
- Ventileer dagelijks: Zet ramen en deuren regelmatig open, liefst tegenover elkaar voor een goede luchtstroom. Zorg voor frisse lucht in slaapkamers en andere ruimtes waar veel stof en vocht is.
- Gebruik een vochtmeter: Houd de relatieve luchtvochtigheid in huis onder de 50% à 60%. Zo creëer je een minder gunstige leefomgeving voor huisstofmijt.
- Repareer vochtproblemen: Controleer op lekkages of condensplekken. Los die direct op om schimmel en vochtophoping te voorkomen.
2. Was beddengoed regelmatig en op hoge temperatuur
- Hoge temperatuur (60 °C of hoger): Was lakens, slopen en dekbedovertrekken het liefst wekelijks of tweewekelijks op 60 °C. Bij deze temperatuur gaan huisstofmijten en hun eitjes dood.
- Grote items: Dekbedden, plaids en kussens kunnen minder vaak, maar probeer ze wel regelmatig (bijvoorbeeld elk kwartaal) te wassen of reinigen volgens de instructies.
- Droger of buiten hangen: Als je beddengoed in de droger doet op een warme stand, doodt de hitte huisstofmijten. Bij mooi weer kun je ze ook laten drogen in de zon; UV-licht helpt eveneens.
3. Kies voor speciaal anti-allergisch beddengoed
- Anti-huisstofmijt hoezen (encasings): Er bestaan speciale, dichtgeweven matrashoezen, kussen- en dekbedovertrekken die de mijten insluiten en hun allergenen buiten houden.
- Wasbare materialen: Gebruik bij voorkeur materialen die tegen hoge temperaturen wassen kunnen.
- Regelmatig luchten: Haal het beddengoed van je bed en laat de matras en kussens luchten. Dit verlaagt de vochtigheid en temperatuur, waardoor mijten zich minder snel voortplanten.
4. Stof en stofzuig grondig en regelmatig
- Stofzuiger met HEPA-filter: Gebruik een stofzuiger met een HEPA-filter of microfilter. Deze filters vangen de microscopische stofdeeltjes en allergenen beter op.
- Zachte oppervlakken grondig aanpakken: Richt je extra op tapijten, vloerkleden, gestoffeerde banken en stoelen. Stofzuig ook moeilijk bereikbare plaatsen, zoals onder het bed of de bank.
- Afstoffen met een vochtige doek: Vermijd droge doeken die stof doen opstuiven. Een licht vochtige doek of microvezeldoek trekt stof aan en houdt het vast.
- Extra aandacht voor slaapkamer: De slaapkamer is vaak de belangrijkste bron van huisstofmijt. Stofzuig en ventileer deze ruimte met extra zorg.
5. Vermijd of vervang stofvangers
- Kies voor gladde vloeren: Tapijt en dikke vloerkleden kunnen veel mijten bevatten. Een gladde vloer (hout, laminaat, vinyl, tegels) is eenvoudiger schoon te houden.
- Verminder sierkussens en knuffels: Stoffige kussens en knuffels in de slaapkamer kunnen een magneet zijn voor mijten. Was ze regelmatig of bevries ze (zie volgende tip).
- Speelgoed en knuffels: Sommige knuffels kunnen in de wasmachine. Als dat niet kan, kun je ze in een luchtdichte zak een paar uur in de diepvries leggen. De vrieskou doodt huisstofmijten.
6. Extreme temperaturen toepassen
- Doden door warmte: Zoals genoemd, werkt wassen op 60 °C of het gebruik van een droger (hoge stand) erg goed.
- Doden door kou (vriezen): Kleine objecten of knuffels die niet wasbaar zijn, kun je een nacht in de vriezer leggen. Daarna uitkloppen of stofzuigen om dode mijten te verwijderen.
7. Luchten en luchtreiniging
- Regelmatig doorluchten: Frisse, droge lucht vermindert de populatie huisstofmijten.
- Luchtreiniger met HEPA-filter: Een luchtreiniger kan (fijn)stof en allergenen uit de lucht filteren. Dit is vooral nuttig bij allergische klachten. Let op dat je wel nog steeds grondig moet schoonmaken; een luchtreiniger is een aanvulling, geen vervanging.
8. Gebruik van natuurlijke (huis-tuin-en-keuken)middeltjes
- Etherische oliën: Sommige oliën, zoals eucalyptus, tea tree of lavendel, hebben een antimicrobiële werking en kunnen helpen bij het doden van mijten en neutraliseren van geuren. Gebruik ze echter met mate en test eerst of je niet allergisch reageert.
- Bicarbonaat (zuiveringszout): Strooi wat baking soda op matrassen, tapijten en bekleding. Laat het een paar uur intrekken en zuig het daarna grondig op. Dit kan helpen om vocht te absorberen en zo de omstandigheden voor huisstofmijten minder gunstig te maken.
Preventieve maatregelen om huisstofmijt te beperken
- Ventileer elke dag
Door iedere dag ramen en deuren te openen (liefst tegenover elkaar voor een goede luchtstroming) verlaag je de luchtvochtigheid. Frisse, droge lucht is niet aantrekkelijk voor mijten. - Regelmatig beddengoed verversen
Verschoon beddengoed wekelijks of tweemaal per week bij ernstige allergieklachten. Was alles op een hoge temperatuur. Zo beperk je continu de opbouw van mijten in je slaapomgeving. - Houd de luchtvochtigheid laag
Overweeg, zeker in vochtige woningen of in de winter, een ontvochtiger. Houd de relatieve luchtvochtigheid onder de 50–60%. Controleer dit met een eenvoudige hygrometer. - Minimaliseer “stoffige” inrichting
Kies bij voorkeur voor gladde vloeren en vermijd zware gordijnen, stoffige kleden en beddenspreien die niet wasbaar zijn.- Eventueel kun je gordijnen en kleden die niet in de wasmachine passen regelmatig buiten uitkloppen of stomen.
- Verwijder stof en huisstofmijt structureel
- Stofzuig minimaal twee keer per week met een stofzuiger met goed filter (HEPA).
- Gebruik een vochtige of elektrostatische doek bij het afstoffen.
- Controleer en vervang je matras en kussen op tijd
Matrassen kunnen na ongeveer 8–10 jaar sterk vervuild raken. Bij ernstige allergie kan een nieuwe matras met anti-allergische hoes veel verbetering geven.- Kies bij voorkeur een matras en kussen die je kunt luchten en schoonmaken.
- Huisdieren ook schoonhouden
Huisdieren verliezen huidschilfers en haar, wat weer zorgt voor extra stof en daarmee extra voedsel voor mijten.- Borstel en was huisdieren regelmatig (volgens hun specifieke behoefte) en houd hun slaapplaatsen schoon.
- Inzet van luchtreiniger en/of airco
- Een luchtreiniger met HEPA- of ionisatiefilter kan fijne stofdeeltjes en allergenen uit de lucht filteren.
- Een airco kan bijdragen aan een lagere luchtvochtigheid, mits goed onderhouden en schoongehouden.
